توسعه پایدار, معدنکاری

قلب توسعه پایدار «انگلوامریکن» هوشمند می‌شود

اشتراک گذاری

جهان در عصر تغییرات سریع، متعلق به کسانی است که می‌توانند با این تغییرات همراه شوند. معدنکاری نیز از این قاعده مستثنی نیست. به همین دلیل شرکت‌های بزرگ معدنی مانند انگلوامریکن، تلاش می‌کنند هر چه بیشتر به سمت آینده‌ای هوشمند و سبز حرکت کنند. اکنون انگلوامریکن، دومین شرکت معدنی بزرگ دنیا، رویکرد مبتنی بر نوآوری خود را برای رسیدن به معدنکاری پایدار تحت عنوانFutureSmart Mining^TM به نمایش گذاشته است. برنامه‌ای که با دو زیرشاخه توسعه پایدار و نوآوری فنی در مرکز استراتژی انگلو امریکن قرار دارد.

۲۰۱۸ ، سال اوج گرفتن

۲۰۱۸ سالی سرنوشت‌ساز برای انگلوامریکن بود؛ گزارش پایداری انگلوامریکن در این سال نشان می‌دهد این شرکت در کنار نتایج درخشانی مثل بهبود تولید و سودآوری، ایمنی و عملکرد زیست‌محیطی بسیار مطلوبی نیز داشته است.

این شرکت در ۲۰۱۸ شاهد افزایش تولید مس، الماس، پلاتین و پالادیوم خود بود. این افزایش تولید، خود را به‌ویژه در تولید مس نشان داد؛ تولید فلز سرخ با 15درصد افزایش، به 668 هزار تن در سال ۲۰۱۸ رسید. از نظر مالی هم درآمد این شرکت در این سال، پنج درصد افزایش داشت و سود قبل از بهره، مالیات، استهلاک و تنزل نیز چهار درصد افزایش یافت.

از طرفی با توجه به اینکه در مناطقی مانند آفریقای جنوبی، ابتلای کارکنان انگلوامریکن به بیمارهای‌ سل و ایدز رایج است، حفظ سلامتی کارکنان برای این شرکت که از سال‌ها قبل در برنامه‌های انگلو امریکن شروع شده بود، در سال ۲۰۱۸ تبدیل به یکی از اولویت‌ها شد. بنابراین انگلوامریکن طرح‌های مقابله با بیماری‌های شغلی اجرا کرد که موفقیت‌آمیز بودند؛ به‌طوری‌که با ساخت یک دارو برای بیماری سل در ۲۰۱۶، تعداد پرونده‌های سل کارکنان این شرکت از ۶۶۹ عدد در ۲۰۱۶ به ۲۴۲ در ۲۰۱۸ رسید. اگرچه این شرکت در زمینه ریشه‌کن کردن برخی بیماری‌های دیگر کارکنان خود نظیر ایدز هنوز نتایج موفقیت‌آمیزی نداشته است. با این حال مرگ‌ومیر کارکنان مبتلا به ایدز این شرکت از 12 به 3 درصد کاهش و تعداد بیماران تحت درمان نیز افزایش یافته است. انگلوامریکن همچنین به روند بهبود کارکنان خود در آینده بسیار امیدوار است.

در حوزه انرژی هم این شرکت توانست در ۲۰۱۸ مصرف سوخت‌های فسیلی خود را به عدد 6/45 میلیون گیگا ژول برساند. این در حالی است که مصرف انرژی تولیدشده از سوخت‌های فسیلی در این شرکت در 2014، 1/61 میلیون گیگا ژول بود. به‌دنبال این کاهش مصرف انرژی، انتشار گاز دی‌اکسید کربن این شرکت نیز از 3/17 میلیون تن به 16 میلیون تن کاهش یافت.

اما انگلوامریکن چگونه توانسته به این میزان موفقیت برسد؟ خود انگلوامریکن در پاسخ این سوال گفته، سال ۲۰۱۸ ، سالی اساسی و پایه‌ای برای توسعه پایدار هم‌جانبه در این شرکت بوده است.

در این سال انگلوامریکن نوآوری‌های جدیدی را برای بهبود عملکرد شرکت به کار گرفت. همان‌طور که در شکل 1 مشاهده می‌شود، در واقع نوآوری یکی از سه ضلع توسعه پایدار استراتژی انگلوامریکن است. حال برنامه FutureSmart Mining^TM مانند مدل عملیاتی و بازاریابی این شرکت، از نوآوری‌های آن محسوب می‌شود. پروژه‌ای که شامل نوآوری تکنولوژیکی و برنامه معدنکاری پایدار و دیجیتال‌سازی است. این برنامه فرصت‌های بسیار زیادی را برای حفظ ایمنی کارکنان و حفاظت از محیط‌زیست در اختیار انگلوامریکن قرار می‌دهد؛ به‌طوری‌که نوآوری تکنولوژیکی و فناوری دیجیتال به معدنکاری پایدار انگلوامریکن کمک کرده تا کسب‌وکارهای پایدارتر را در تمام ابعاد توسعه دهد.

شکل1- اجزای توسعه پایدار انگلو امریکن

پایداری و تکنولوژی، ستون‌های اصلی FutureSmart Mining^TM

همان‌طور که در شکل 2 نشان داده شده است، برنامه معدنکاری پایدار به‌عنوان یکی از زیرشاخه‌های FutureSmart Mining^TMدارای سه محور اصلی است که عبارتند از: مسئولیت (برای ایجاد رابطه بین معادن، جوامع محلی و جامعه بزرگتر)، آموزش (برای همه کودکان جوامع میزبان تا سطح آموزش عالی) و تنوع زیستی و آب (دربرگیرنده نظارت بر تنوع زیستی و گروه‌های حیوانی و معدنکاری بدون آب در مناطق کم آب).

شکل2- برنامه معدنکاری پایدار انگلو امریکن

نوآوری تکنولوژیکی به‌عنوان دومین محور برنامه FutureSmart Mining^TM در برگیرنده بخش‌هایی همانند حذف سدهای باطله، کاهش مصرف آب و انرژی، استفاده از انرژی هوشمند، تضمین تولید مسئولیت‌پذیر ایمن و بازتعریف بازدهی کیفیت از طریق دیجیتال‌سازی و… است. اگرچه هر یک از حوزه‌های یاد شده دارای چالش‌ها، رویکردها و معیارهای سنجش خود هستند.

به‌عنوان مثال می‌توان به مسأله حذف سدهای باطله به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین خطرات برای صنعت اشاره کرد. چالش حذف سدهای باطله، حذف سدهای باطله تر است و رویکرد انتخابی نیز کاهش ریسک با استفاده از حسگرهای فیبر نوری و نظارت ماهواره‌ای و حذف کردن سد باطله با بازیابی ذرات درشت، پلیمرها و فرآیند خشک است. اهداف نیز با تخریبِ کاهش‌یافته، افزایش آب بازیابی‌شده و ریسک کاهش‌یافته امکانات نگهداری باطله (TSF[1]) سنجیده می‌شوند.

لازم به ذکر است که انگلوامریکن در سال 2013 برنامه‌‌ای را برای باطله‌های خود آغاز کرد و در سال 2014 استانداردهای فنی خود را مجددا منتشر کرد. اکنون استانداردهای این شرکت یکی از اصلی‌ترین راهنماهای شورای بین‌المللی معدن و فلزات ([2]ICMM) در زمینه باطله برای سایر معدنکاران است.

شکل3- نوآوری فنی برنامه FutureSmart Mining^TM شرکت انگلو امریکن (حذف سدهای باطله، مدرن کردن دریل‌های الکتروهیدرولیک، نظارت بر سدهای باطله)

اما حذف باطله تنها تلاش انگلوامریکن برای تولید پایدار نیست. این شرکت مجموعه‌ای از اقدامات را برای معدنکاری مسئولانه و نوآورانه تدوین کرده از قبیل به‌کارگیری بازیابی ذرات درشت، Grade Engineering™، طبقه‌بندی دقیق، لیچینگ نوین، تولید هیدروژن به‌عنوان سوخت، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، مدرن کردن دریل‌های الکتروهیدرولیک، مکانیزه کردن تجهیزات و ایجاد کنترل از راه دور، پیوسته کردن استخراج سنگ، پیش‌بینی تعمیر و نگهداری تجهیزات با استفاده از فناوری دیجیتال نوین، افزایش استفاده از آلومینیوم و سنسورها فیبر نوری و غیره. نمونه‌ای از اقدامات انجام شده در زمینه نوآوری تکنولوژیکی انگلو امریکن در شکل 3 نشان داده شده است.

انگلو امریکن؛ از شعار تا عمل

«مارک کوتیفانی»[3]، مدیرعامل انگلوامریکن در زمان اعلام عملکرد سال ۲۰۱۸ این شرکت گفت: «هیچ سطحی از عملکرد مالی یک شرکت ارزش یک زندگی را ندارد». نتایج و آمار نیز نشان می‌دهد که این سخن مدیرعامل دومین شرکت معدنی جهان در حد یک شعار باقی نمانده است. به‌علاوه برنامه FutureSmart Mining^TM تاثیرهای باورنکردنی در حوزه محیط‌زیست داشته است. چرا که با وارد کردن فناوری‌هایی مانند پیل‌های هیدروژنی در بخش نوآوری تکنولوژیکی برنامه FutureSmart Mining^TM، انگلوامریکن توانسته وابستگی معدنکاران به سوخت‌های فسیلی و منابع انرژی مرسوم را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.

آب نیز از دیگر محورهای برنامه FutureSmart Mining^TM است و انگلوامریکن فناوری‌هایی را به‌کار گرفته تا مصرف آب را به ازای هر تن ماده معدنی یا فلز کاهش دهد و به هدف معدنکاری بدون آب تازه در مناطق کم‌آب دست پیدا کند.

بسیاری از این برنامه‌های انگلوامریکن برای کاهش آب در معدن پلاتین این شرکت در آفریقای جنوبی آزمایش شده که شامل تعدادی فناوری هوشمند، نظیر سیستم باربری پیوسته است. استفاده از این تکنولوژی دو مزیت آشکار در حوزه‌های ایمنی و عملکرد زیست‌محیطی در این معدن به همراه داشته است؛ اول آن‌که با بهینه‌سازی، فرآیندهایی مانند راندن وسایل نقلیه و سوراخ‌کاری قطعات توسط ماشین‌آلات مربوطه، مصرف برق و انتشار گازهای مضر به حداقل می‌رسد و دوم آن‌که با حذف نیروی انسانی از مناطق با پتانسیل خطر بالا مانند معادن زیرزمینی یا ماشین‌آلات سنگین، انتظار می‌رود آسیب‌های کمتری رخ دهد.

در نتیجه این اقدامات نیز دستاوردهایی نظیر کاهش تعداد کارگران آسیب‌دیده و تعداد نیروی انسانی مورد نیاز در مناطق پرخطر معدنکاری به دست آمده است؛ به‌طوری‌که تعداد کارگران در معرض خطر از 124 هزار و 726 نفر در سال 2017، به 102 هزار و 606 نفر در 2018 کاهش یافته است.

رسیدن به توسعه پایدار با FutureSmart Mining^TM

برای رسیدن به توسعه پایدار تا سال 2030، 17 هدف تحت عنوان اهداف توسعه پایدار سازمان ملل (SDGs^[4]) تعریف شده است. برنامه FutureSmart Mining^TM شرکت انگلوامریکن نیز در راستای همین اهداف تعریف و اجرایی شده است. برنامه‌ای که طی آن، انگلوامریکن به دنبال کاهش 30 درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای، بهبود بهره‌وری انرژی تا سقف ۳۰ درصد و کاهش برداشت آب شیرین در مناطق کم‌آب طی 11 سال آینده است. پس از پایان این 11 سال، 2030 پایان دوره SDGs و شروع دوره‌ دیگری از اهداف نو برای انگلوامریکن است.

منابع مطالعاتی

[1] Tailings Storage Facilities

[2] International Council on Mining and Metals

[3] Mark Cutifani

[4] Sustainable Development Goals