ویژه نامه نخستین همایش توسعه پایدار در معادن و صنایع معدنی که در تاریخ 28 و 29 دی ماه 1400 توسط پایش معدن هوشمند و

منتشر شده در 11 بهمن 1400 در روزنامه جهان صنعت   مدتی است که بخش معدن یکی از متهمین ردیف اول عدم دستیابی کشورها به

چگونه اقتصاد چرخه‌ای، چالش‌ توسعه پایدار صنعت معدن و تقاضای پرشتاب مواد معدنی را برطرف خواهد کرد؟   یکی از پربسامدترین اخبار و تحولاتی که

ماجرای خبر‌های ممتد وقف یک بخش از دماوند در روزهای اخیر، شبیه سرفه‌های ممتد یک انسان است که اگر مسئله را جدی بگیریم، می‌تواند از یک بیماری عمیق‌ خبر بدهد. به‌طوری‌که اگر به آن قسمت مورد جنجالی وقف‌ شده از قله توجه کنیم، دقیقا در آن قسمت یک روستا به‌نام روستای ملار روی یال شرقی قله دماوند واقع شده است که در این روستا یک معدن در ارتفاعات بسیار بالاتر از حد مجاز قانونی (2200 متر) وجود دارد! فارغ از فعال بودن یا نبودن فعلی این معدن، پرسش اینجاست که اگر روی دماوند به‌عنوان اثر ملی چنین جراحتی ایجاد شده است، آیا روی دیگر قله‌های کشور هم چنین جراحت‌هایی وجود دارد؟ اگر وجود دارد چه عوارضی داشته‌اند؟ وضعیت فعلی به‌چه صورت است؟ این مقاله به مقوله معدنکاری در کوه‌های شاخص ایران و اقلیم آن‌ها در راستای پرسش‌های یاد شده اشاره می‌کند. در نهایت نیز با نگاه کلان‌تر به رفتار سازمان‌های جهانی در برابر آسیب‌های صنایع استخراجی بر میراث‌های جهانی و طبیعی و تعهد شورای بین‌المللی معادن و فلزات (ICMM) به حفظ میراث‌های جهانی می‌پردازد.

صنایع معدنی در کنار چالش تخریب‌های زیست‌محیطی و آلودگی‌ها، با بالاترین سهم مصرف انرژی نیز مواجه هستند. از این‌رو بیش از پیش به حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر روی آورده‌اند تا در کنار دستیابی به عهدنامه پاریس در مورد گرمایش زمین بتوانند عمده این چالش‌ها را رفع کنند. حال ایران نیز به‌عنوان کشوری معدنی و دارای پتانسیل‌های عالی در حوزه انرژی‌های پاک باید رویکردهای اساسی در این زمینه اتخاذ کند. گزارش پیش‌رو شرحی بر وضعیت پتانسیل ایران برای انرژی‌های تجدیدپذیر و چگونگی توجه صنایع معدنی کشور به این حوزه است.

با گسترش جوامع نیاز بیشتری به منابع معدنی چه به صورت مواد خام و چه انرژی احساس می­شود. بدیهی است که برای تامین نیاز جوامع باید به سراغ استخراج مواد معدنی رفت اما باید در نظر داشت که بهره برداری صحیح از ذخایر معدنی نیازمند برنامه ریزی دقیق است. پیچیده وپر­ریسک بودن مراحل مختلف معدن­کاری(اکتشاف، استخراج، بهره­برداری و فرآوری) سبب می­شود که شرکت های معدنی با چالش ها و عدم قطعیت های زیادی روبرو شوند. با ورود فناوری های دیجیتال به عرصه صنعت و معدن این امکان فراهم می­شود که بسیاری از فعالیت­ها از راه آگاهانه، سودآور، کارآمدترو امن­تر صورت گیرد. از جمله این فناوری­ها می­توان به پهپادها اشاره کرد. پهپادها امکان نقشه برداری با کیفیت بالا، پایش پایداری و ایمنی معادن، کنترل فعالیت ها، حفظ محدوده و رعایت قوانین محیط­زیستی را مهیا می­سازد. این پرنده های بدون سرنشین موجب بالابردن ایمنی، افزایش بازده و کاهش اتلاف هزینه و زمان می­شوند.

امروزه بکارگیری فناوری­های زیست­سازگار در بازسازی معادن که یکی از مهم­ترین مراحل اجرایی معدنکاری پایدار محسوب می­شود، از سوی محققان و مجریان طرح­های معدنی پیشنهاد می­شود. اجرای این فناوری­های نوظهور در معادن، نیاز به شناخت اصول و نحوه اجرای آنها دارد. یکی از روش­های پرکاربرد در این خصوص، فناوری گیاه­پالایی است که در سال­های اخیر بسیار مورد توجه کارشناسان بوده است. در این نوشتار، سعی بر آن است که روش­های گیاه­پالایی معرفی شوند. همچنین برخی از مهم­ترین گونه­های گیاهی مرتبط با هر روش و مکانیزم­های مختلف گیاهان در مواجهه با آلاینده­های معدنی مورد اشاره قرار گرفته است.