توسعه پایدار
مسئولیت اجتماعی معدنکاری (Mine Social Responsibility- MSR) اشاره به اقدامات شرکت‌های معدنی به منظور توسعه شرایط زندگی (اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی) ذی‌نفعان با هدف کاهش آثار منفی معدنکاری دارد. گاهی اوقات این اقدامات فراتر از تعهدات، قراردادها و تفاهم‌نامه‌های قانونی هستند و معمولاً روی زیرساخت‌ها، ساخت سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی سرمایه‌گذاری می‌کنند. ذی‌نفعان یک پروژه معدنی شامل پرسنل، جوامع محلی، سازمان‌های محلی و دولتی، سرمایه‌گذاران شرکت و بطورکلی تمام کسانی که از پروژه تاثیر می‌پذیرند یا بر آن تاثیر می‌گذارند، هستند.
هر برنامه MSR نیازمند این است که با توجه به ذی‌نفعان و نیازهای آن‌ها و همچنین شرایط پروژه معدنی به‌صورت مجزا طراحی شود و به‌صورت پیوسته با توجه به نیازهای ذی‌نفعان یا جامعه هدف مورد ارزیابی قرار گیرد. بیشتر پروژه‌های MSR بر سه محور اصلی محیط‌زیست، جامعه و اقتصاد متمرکز هستند و هدف نهایی آن‌ها دستیابی به اهداف توسعه پایدار است.
از سوی دیگر هر برنامه MSR نیازمند ارائه گزارش‌های دوره‌ای و منظم از فعالیت‌های صورت گرفته توسط شرکت معدنی است. این کار به افزایش میزان آگاهی جوامع محلی، ذی‌نفعان و دولت نسبت به تأثیرات مثبت و اقدامات سازنده شرکت کمک می‌کند. همچنین ارائه گزارش‌هایی در حوزه اجتماعی، اقتصادی و محیطزیستی منجر به تقویت گفت‌وگو بین شرکت معدنی و ذی‌نفعان آن می‌شود.
اصول کاربردی و اهداف اجرای برنامه‌های مسئولیت اجتماعی معدنکاری در یک پروژه معدنی به عنوان یک چارچوب اصلی، تعیین‌کننده برنامه‌ها و سرمایه‌گذاری‌های شرکت معدنی در راستای توسعه پایدار و برنامه‌های مسئولانه هستند. این اصول عبارتند از:
- پذیرش مسئولیت‌پذیری و مدیریت
- اعمال روش‌های تجاری اخلاقی
- احترام به حقوق بشر
- تعهد به بررسی و ارزیابی ریسک پروژه
- به‌کارگیری جوامع میزبان و سایر اشخاص متأثر و متعهد
- کمک به توسعه جامعه و رفاه اجتماعی
- حفاظت از محیط‌زیست
- حفاظت از بهداشت و ایمنی کارگران و جمعیت محلی
بنابراین شرکت‌ها معدنی باید موارد زیر را دراستراتژی‌ها و برنامه‌های خود در نظر بگیرند:
- رویکرد تمام کسب و کار خود را برمبنای مسئولیت اجتماعی قرار دهند
- تعهد و مشارکت به حل نیازهای جامعه، دولت، پرسنل و محیط‌زیست را فراتر از عمر معدن در نظر بگیرند
- مسئولیت اجتماعی را جزئی از هویت سازمان خود کنند
- در راستای دستیابی به اهداف توسعه پایدار گام بردارند
اجرای طرح‌های مسئولیت اجتماعی معدنکاری علاوه بر کاهش یا حذف ریسک‌های متعدد مانند معارضین محلی، مشکلات محیطزیستی، اعتراضات کارگری و تعطیلی معادن مزایای زیر را نیز با خود به همراه دارد:
- بهبود اعتبار برند شرکت معدنی
- افزایش فروش و وفاداری مشتری
- کاهش هزینه‌های عملیاتی
- عملکرد مالی بهتر
- توانایی بیشتر برای جذب استعدادها و حفظ کارکنان
- رشد سازمانی
- دسترسی آسان به سرمایه
شرکت پایش معدن هوشمند که نگارش “راهنمای مسئولیت اجتماعی معدنکاری” را با حمایت سازمان ایمیدرو در کارنامه خود دارد، معدنکاری مسئولانه را جزو برنامه‌های اصلی خود قرار داده است. همچنین اجرای مطالعات و طرح‌های مسئولیت اجتماعی شرکتی و توسعه پایدار در برخی از معادن ایران، تجربه ارزشمندی در اختیار این مجموعه قرار داده است. پایش معدن هوشمند با همراهی تیم تخصصی خود، توانایی انجام مطالعات پایه، شناسایی ذی‌نفعان، تحلیل آن‌ها، ارائه سند راه‌بردی مسئولیت اجتماعی و پیاده‌سازی طرح‌های مسئولانه باتوجه به نیازهای محیطزیستی، اجتماعی و اقتصادی ذی‌نفعان را دارا می‌باشد.
پایش معدن هوشمند مفتخر است با همکاری بنیاد معدنکاری مسئولانه مستقر در سوئیس، شاخص معدنکاری مسئولانه این بنیاد و دیگر گزارش‌های ارزشمند آن در ارتباط با معدنکاری مسئولانه و توسعه پایدار را به فارسی ترجمه کرده است. این گزارش‌ها از لینک‌های زیر قابل دسترس هستند.